به نقل از «خبرگزاری آریا»

جمهوری آذربایجان به ماجراجویی‌ها پایان دهد/خانه‌دار شدن جوان در مراکز استان‌ها به رویا تبدیل شده است/ساخت مسکن نه تنها ارزبری ندارد، ارزآوری دارد/راه برای اعمال تغییرات در قانون خدمت سربازی باز شده است

تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۱۹۱۵۴

خبرگزاری آریا - نایب رئیس مجلس در هفته جاری با حضور در تحریریه خبرگزاری خانه ملت به سوالات خبرنگاران درباره رویکرد کشور جمهوری آذربایجان، روند اجرای قانون جهش تولید مسکن و الزامات تحقق شعار سال پاسخ داد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، علی نیک زادثمرین نایب رئیس مجلس شورای اسلامی ضمن بازدید از خبرگزاری خانه ملت، به سوال خبرنگاران در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی پاسخ داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

جمهوری آذربایجان به ماجراجویی‌ها پایان دهد
نیکزاد در خصوص اخراج چهار دیپلمات ایرانی از باکو و رفتارهای خارج از اصول همسایگی کشور آذربایجان در مدت اخیر، گفت: ایران کشور بزرگی است که همواره در طول تاریخ برای همسایگان خود احترام ویژه قائل شده است. ایران به خصوص با همسایگان شمالغرب خود از جمله جمهوری آذربایجان اشتراکات فراوانی دارد و این کشور همواره مورد احترام ما بوده است.
آذربایجان، حُسن همجواری را رعایت کند
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، افزود: جمهوری اسلامی ایران در روزهای سخت حق همسایگی را برای مردم بسیار عزیز کشور آذربایجان به جا آورده است. آنها باید بداند که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی یکبار یکی از همسایگان ایران، خطایی کرد و با وجود پشتیبانی بسیاری از کشورها در طول هشت سال دفاع مقدس نتوانست در برابر جمهوری اسلامی ایران اقدامی را مرتکب شود یا ایستادگی کند بنابراین توصیه ما به دولتمردان آذربایجان این است که حُسن همجواری و احترام متقابل را حفظ و رعایت کنند.
ایران در اتفاق سفارت آذربایجان در تهران هیچ نقشی نداشت
رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و آذربایجان مجلس شورای اسلامی، اظهار کرد: با طناب برخی که در اداره سیستم اداره کشور خودشان ماندند، به چاه رفتن، برگشتی ندارد، ایران در اتفاق سفارت آذربایجان در تهران هیچ نقشی نداشت، ما بالافاصله با مسئولان ذی ربط تماس گرفتیم و تسلیت گفتیم. موضوع حادثه سفارت باکو در تهران کاملا شخصی بود و هیچ مسئله امنیتی و تروریستی در این رخداد دخیل نبود لذا رفتار عجولانه مسئولان آذربایجان دور از انتظار بود.
وی در ادامه یادآور شد: یک فرد به دلیل مراجعه چندباره همسرش به سفارت و یا اینکه کار قانونی یا غیرقانونی انجام داده است یا خیر، دست به کار اشتباهی زد، این اتفاق را نباید به پای نظام جمهوری اسلامی بگذاریم. در تمام دنیا ممکن است یک فرد نادان کار اشتباهی را در سفارتخانه‌ای انجام دهد، قاطبه 200 کشور در ایران سفارتخانه دارند و تمام افراد و خانواده‌هایشان هم در امنیت هستند، حال اگر یک فرد نادانی، اشتباهی را انجام داد، آنها باید از تعطیلی سفارتخانه یا اخراج دیپلمات و غیره صحبت کنند؟!
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی یادآور شد: رئیس جمهور کشور ما بعد از این رخداد با رئیس جمهور آذربایجان تماس گرفت، رئیس مجلس نیز پیام داد و اظهار تاسف کرد و بنده هم رسما با نفر دوم سفارت باکو در تهران تماس گرفتم. جمهوری اسلامی ایران تاکنون عزتمندانه رفتار کرده است لذا به دولت و مجلس آذربایجان توصیه می‌کنم که به تاریخ مراجعه کنند و صحیح رفتار کنند.
وی ادامه داد: در روزهای اخیر هم کشور آذربایجان چهار دیپلمات ایرانی را عنصر نامطلوب دانسته و حتما وزارت خارجه ما هم اقدام متقابل انجام خواهد داد، اما این رفتارها پایان خوبی ندارد.
نماینده مردم اردبیل، نمین و نیر و سرعین در مجلس شورای اسلامی با اشاره به جنگ بین کشور آذربایجان و ارمنستان در موضوع قره باغ؛ گفت: رهبر معظم انقلاب فرمودند که قره باغ پاره تن اسلام است و باید به اسلام برگردد، ما هم این پیروزی را تبریک گفتیم، رئیس مجلس آذربایجان هم در مراسم تحلیف رئیس جمهورمان حضور پیدا کرد، من هم به نیابت از رئیس مجلس و جهت شرکت در سومین همایش عمومی مجمع پارلمانی سازمان همکاری‌های اقتصادی ( اکو ) به آذربایجان سفر و در دیدارهایی که داشتم، بر این موضوعات تاکید کردم.
آذربایجان دست از ماجراجویی‌ها بردارد
نایب رئیس مجلس تصریح کرد: ایران برای مردم آذربایجان احترام ویژه قائل است لذا به عنوان یک ایرانی مسلمان و عضو پارلمان و یک آذری‌زبان تاکید دارم که دو ملت ایران و آذربایجان اشتراکات فراوانی دارند و ما تابع رهبر معظم انقلاب هستیم، کشور آذربایجان هم باید دست از این ماجراجویی‌ها بردارد. ایران قبلا آزموده شده است و آزمودن دوباره اشتباه است، افرادی که در آذربایجان ایفای نقش می‌کنند در اداره کشور خود مانده‌اند، آنها نتوانستند در عرصه سیاسی و فرهنگی و حتی دفاعی کاری را انجام دهند.
قرار نیست نوه‌ای بدون خواندن تاریخ، پدربزرگ خود را مُنکر شود
نیکزاد تاکید کرد: ایران تاکنون حوصله به خرج داده است اما صبر و حوصله هم حدی دارد، ما هیچ موضوع مورد اختلافی نداریم، مرزها، حکومت‌ها و دیدگاه‌های هر دو کشور مشخص است و هر کدام از کشورها استقلال دارند اما قرار نیست نوه‌ای بدون خواندن تاریخ، پدربزرگ خود را مُنکر شود، آذربایجانی‌ها باید به تاریخ مراجعه کنند.
نیکزاد با یادآوری سرنوشت رژیم صهیونیستی در سوریه، فلسطین و لبنان، گفت: اگر گروهی هم در این کشور مستقر شوند، آنها در آذربایجان کاری نمی‌توانند انجام دهند. دل ما برای مردم آذربایجان می‌تپد، ما باید در صلح و با حفظ حرمت و رفاقت مناسباتمان را توسعه دهیم اما صبر جمهوری اسلامی ایران حدی دارد.
نایب رئیس مجلس درباره الزامات تحقق شعار«مهار تورم و رشد تولید»، گفت: شعار امسال که به نظر من فرمان مقام معظم رهبری است حکیمانه و کارشناسی و با توجه به مسائل و مشکلات روز کشور است؛ در واقع پس از اینکه دشمن از برخورد سخت با جمهوری اسلامی ایران ناامید شد بنا دارد، کشورمان را با معیشت به چالش بکشد که انتخاب شعار امسال نیز به منظور رفع مشکلات این حوزه است.
نماینده مردم اردبیل، نمین، نیر و سرعین در مجلس شورای اسلامی افزود: ما باید به سراغ فرهنگ برویم، فرهنگ باید درست شود در واقع تربیت باید توحیدی باشد تا از دل آن حاج قاسم سلیمانی بیرون بیاید؛ امروز برخی از اعتقادات الهی و انسانی که موجب انقلاب اسلامی شد، کمرنگ شده است.
نائب رئیس مجلس شورای اسلامی یادآور شد: در سال‌های 57، 58، 59، 60 فرهنگ جبهه و شهادت چیز دیگری بود؛ در آن زمان راستی، درستی، گذشت، ایثار، دوست داشتن دیگران، کار را برای رضای خدا انجام دادن بود، دعوا سر مسئولیت‌ها نبود؛ اگر این موضوعات اکنون نیز برقرار شود در زندگی اقتصادی ما اتفاقات بسیاری رخ می‌دهد.
اعتقادی به اینکه از بیت المال به یکدیگر افطاری دهند، ندارم
نیکزاد تصریح کرد: من شفاف می‌گویم؛ من اعتقادی به این افطاری‌ها ندارم در واقع اینکه از بیت المال به یکدیگر افطاری دهند را قبول ندارم.
وی درباره الزامات تحقق شعار امسال، گفت: پیام ما به دولت این است که ما مجلس و قوه مققنه هستیم بنابراین هر قانونی که دولت برای اجرای شعار سال می‌خواهند، می‌توانند به صورت دوفوریتی ارائه دهد این موضوع نظر بنده است؛ نظر رئیس مجلس نیز همین است.
برای اجرای شعار سال هر قانونی که نیاز باشد را اصلاح می‌کنیم
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با بیان اینکه برای اجرای شعار سال هر قانونی که نیاز باشد را اصلاح می‌کنیم، ادامه داد: شب گذشته در جلسه‌ای بودم که یکی از وزرا مطلبی درباره موضوع خودرو بیان کرد مبنی بر اینکه در این زمینه مشکل قانونی داریم، که من نیز گفتم اگر این موضوع با محدودیت‌های تحریمی روبه‌رو است، جلسه‌ای فوری برگزار کرده و ما در آن حاضر می‌شویم و اگر این موضوع با محدودیت‌های ناشی از تحریم مواجه نیست به صورت لایحه‌ای دوفوریتی به مجلس ارائه کنید.
وی با بیان اینکه اگر در حوزه شعار سال قوانینی موردنیاز است یا برخی قوانین موانعی در اجرا ایجاد کرده، مجلس آماده است آن را حل کند، افزود: علاوه بر اقدامات تقنینی در صورتی که نیاز به نظارت باشد ما به آن نیز ورود می‌کنیم، نماینده براساس اصول 84، 85 و 86 اختیار دارد اما خواهش می‌کنم در این زمینه توپ را به زمین مجلس نیاندازند ما مجری نیستیم، دولت باید اقدامات لازم را انجام دهد و کمک‌هایی که قوه مقننه و قضاییه می‌تواند در این زمینه ارائه دهد را بیان کند.
وی در تشریح اقداماتی که دولت برای تحقق «مهار تورم و رشد تولید» باید انجام دهد، توضیح داد: دولت باید دقت کند تا تصمیماتی که می‌گیرد تورم‌زا نباشد همچنین باید دقت شود که آیا تصمیمات اخذ شده موجب فشار اقتصادی به مردم می‌شود یا خیر؟ آیا تصمیمات گرفته شده منجر به رشد تولید می‌شود یا خیر؟
با ساماندهی اشتغال، مسکن و ازدواج قاطبه مشکلات جوانان رفع می‌شود
نیکزد با بیان اینکه اگر بخواهیم از تعارف بگذریم و به فرمان مقام معظم رهبری مبنی بر مهار تورم و رشد تولید لبیک بگوییم، باید گفت که دولت می‌تواند ظرف یک هفته نیاز قانونی خود را به مجلس اعلام کند که اکنون نیز خیلی دیر شده، ادامه داد: در حال حاضر اگر 3 کار برای جوانان انجام دهیم، قاطبه مشکلات آن‌ها رفع می‌شود؛ ازدواج، اشتغال و مسکن.
وی با اشاره به مشکلات موجود در حوزه تولید، تصریح کرد: برای رفع مشکلاتی که تولیدکنندگان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند باید تسهیلات موردنیاز تامین شود همچنین در حوزه صادرات، تفیض اختیار به استانداران و... باید تسهیل‌گری صورت گیرد.
نماینده مردم اردبیل، نمین، نیر و سرعین در مجلس با اشاره به وظایف مجلس در حوزه تقنین و نظارت، ادامه داد: دولت می‌تواند نیاز قانونی خود را در حوزه شعار سال را به صورت لایحه دوفوریتی به مجلس ارائه کند و ما نیز آن را به فوریت بررسی می‌کنیم اما اگر زمان بگذرد از دولت، وزرا و سازمان‌ها درباره عملکرد آن‌ها در حوزه فرمان رهبر انقلاب درباره مهار تورم و رشد تولید سوال می‌کنیم.
وی با بیان اینکه تعارف باید کنار رود، تصریح کرد: اگر رئیس دولت، استانداران، فرمانداران و... برای اجرای موضوعی پای کار بیایند، با امکانات کنونی کشور، معادن، نفت، کشاورزی و... این موضوع شدنی می‌شود.
ساخت مسکن نه تنها ارزبری ندارد، ارزآوری دارد
نیکزاد همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چرا روند اجرای قنون جهش تولید مسکن ضعیف است؟ گفت: ساخت مسکن باید انجام می‌پذیرفت زیرا مسکن یکی از ویژگی‌های اصلی اقتصاد مقاومتی است ما هر آنچه که در ساخت مسکن نیاز است اعم از مصالح ساختمانی، نیروی کار، قوانین و مقررات، پیمانکار و انبوه ساز را در کشور داریم، این حوزه ارزبری ندارد اما ارزآوری دارد.
ساخت هر 100 مترمربع مسکن 2.5 شغل مستقیم و غیرمستقیم تثبیت می‌کند
نائب رئیس مجلس با بیان اینکه ساخت مسکن ارزبری ندارد و حتی پیش از این نیز که موضوع موتور آسانسور ارزبری داشت اکنون این محصول نیز در کشور تولید می‌شود، ادامه داد: ساخت هر 100 مترمربع مسکن 2.5 شغل مستقیم و غیرمستقیم تثبیت می‌کند.
وزیر اقتصاد پاسخگوی استکاف بانک‎‌ها از اجرای قانون جهش تولید مسکن باشد
این نماینده مردم در مجلس یازدهم تصریح کرد: با وجود اینکه مجلس قانون جهش تولید مسکن را تصویب کرد اما متاسفانه بانک‌ها به وظیفه خود در این قانون عمل نکردند وزیر امور اقتصادی و دارایی و بانک‌ها باید پاسخگوی این موضوع باشد؛ چرا بانک‌ها 20 درصد تسهیلات خود را به این حوزه تخصیص ندادند؟
وی با بیان اینکه اگر بانک‌ها تسهیلات لازم را تامین می‌کردند با توجه به اینکه زمین، مصالح ساختمانی و توانمندی داخلی وجود داشت، تولید مسکن انبوه صورت می‌گرفت، افزود: باید در کنار ساخت و ساز به موضوع مالیات بر عایدی مسکن، خانه‌های خالی، زمین‌های بایر، معاملات مکرر نیز توجه کرد؛ در دولت نهم و دهم مجلس همکاری چندانی نمی‌کرد اما اکنون مجلس و کمیسیون عمران آماده این کار است.
نیکزاد اضافه کرد: در دنیا اگر فردی زمینی خریداری کند و از آن استفاده نکند پس از 5 سال ارزش آن صفر می‌شود این در حالی است که در ایران اقتصاد دلالی بهترین اقتصاد است؛ فرد زمین خریداری می‌کند و هیچ مالیاتی پرداخت نمی‌کند که این موضوع ظلم به کشور است.
در موضوع اجرای قانون جهش مسکن صبر جوانان، جامعه و نمایندگان مجلس حدی دارد
نماینده مردم اردبیل، نمین، نیر و سرعین در مجلس ادامه داد: مجلس قانون جهش تولید مسکن را مصوب کرد و بر اجرای آن نیز نظارت می‌کند؛ در این موضوع نیز صبر جوانان، جامعه و نمایندگان مجلس حدی دارد دولت و رئیس جمهور باید به میدان بیایند و تسهیلات و زمین را در اختیار قرار دهد تا ساخت و ساز جدی صورت گیرد.
وی اظهار نظر یکی از نمایندگان مبنی بر اینکه دولت دهم با درآمدهای نفتی که داشت فقط توانسته 2.5 میلیون مسکن بسازد، اکنون اصلا مصالح نداریم، را اشتباه دانست و ادامه داد: ما در دولت دهم ساخت 4 میلیون و 300 هزار مسکن را شروع کردیم و حدود 3 میلیون آن را به اتمام رساندیم، ما مصالح ساختمانی، نیروی کار، پیمانکار و انبوه‌ساز مورنیاز برای ساخت مسکن را داریم اما کلید اصلی آن دو موضوع زمین و تسهیلات است و در کنار آن اگر پرژکتور رئیس جمهور، استاندار، وزیر روی موضوع مسکن نیافتد، این هدف اجرایی نمی‌شود.
نائب رئیس مجلس با طرح این پرسش که آیا با سخت مسکن قیمت کاهشی می‌شود، توضیح داد: هرچند تحقق این موضوع خوب است، اما تا زمانیکه که قانون را برای مقابله با سوداگری با جدیت ننویسیم و عمل نکنیم گرفتار می‌شویم.
خانه‌دار شدن جوان در مراکز استان‌ها به رویا تبدیل شده است
نیکزاد تصریح کرد: خانه‌دار شدن جوان در مراکز استان‌ها با حقوقی کنونی رویا است حال آنکه رفع این موضوع نیز راهکار دارد، اگر لوکوموتیوی به نام مسکن حرکت کند، هر تسهیلاتی که به حوزه مسکن داده می‌شود 5 درصد آن برای خدمات فنی و مهندسی هزینه می‌شود، 25 درصد آن دستمزد است و 70 درصد آن مربوط به مصالح است.
نائب رئیس مجلس با بیان اینکه اگر مسکن ساخته شود کارخانه فولاد، سیمان، سیم، کابل برق، کاشی و... یعنی بخش صنعت فعال می‌شود، ادامه داد: پس از ساخت مسکن جوانانی که ازدواج می‌کنند نیز به سراغ خرید لوازم خانگی می‌رود بنابراین پرداخت تسهیلات موجب کمک به ان بخش‌ها نیز خواهد شد.
نیکزاد با بیان اینکه دولت، آقای رئیس جمهور و بانک مرکزی باید این موضوع را حل کند، ادامه داد: انباشته‌های حوزه مسکن به این معنا که می‌خواهیم هر سال یک میلیون بسازیم اما عقب می‌افتد، جریان دولت آقای روحانی می‌شود که وزیرش بیان کرد افتخار می‌کنم یک خانه نساختم؛ مسکن آب نیست که اگر آشامیده نشود، فوری تشنگی ایجاد کند، نان نیست که گشنگی داشته باشد پس از اینکه طی چند سال ساخته نشود، تاثیر خود را نشان می‌دهد.
نائب رئیس مجلس افزود: براساس قانون مجلس اگر بانکی تسهیلات مربوط به مسکن را نپردازد، باید جریمه شود بنابراین وزیر امور اقتصادی باید اکنون این جریمه‌ها را دیافت کرده و به صندوق ملی مسکن واریز کند تا وزیر راه و شهرسازی برای ساخت مسکن تسهیلات دهد.
راه برای اعمال تغییرات در قانون خدمت سربازی باز شده است
علی نیک زادثمرین با اشاره به روند اصلاح قانون خدمت سربازی در مجلس، گفت: دکتر قالیباف در مجلس فرمودند سرلشکر باقری و ستاد کل نیروهای مسلح، نظر بر اصلاح قانون خدمت وظیفه دارند و رهبری نیز با کلیات این موضوع موافق هستند.
هم‌اندیشی کمیسیون‌های تخصصی مجلس با ستادکل برای اصلاح قانون سربازی
نماینده مردم اردبیل و نمین و نیر و سرعین در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در نهایت قرار شد کمیسیون‌های تخصصی مربوطه در مجلس طی نشستی با ستاد کل نیروهای مسلح به بررسی نحوه تخصصی کردن این موضوع بپردازند ضمن اینکه مجلس برای خدمت سربازی گام‌های بلندی برداشت.
وی در تشریح جزئیات اقدامات صورت گرفته از سوی مجلس شورای اسلامی برای اصلاح قانون خدمت سربازی تصریح کرد: هم‌اکنون سربازان متأهل می‌توانند بعدازظهرها شغل دیگری داشته باشند ضمن اینکه در استان محل تولد خود خدمت کرده و حدود 7 میلیون و 500 هزار تومان نیز حقوق دریافت می‌کنند، از سوی دیگر سربازان مجرد نیز بیش از 5 میلیون تومان حقوق دریافت می‌کنند و این در حالی است که در برخی استان‌ها حتی کارگران نمی‌توانند این میزان حقوق دریافت کنند.
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به اینکه با توجه به مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد برای بهره‌مندی بیشتر از این دوره و پرهیز از اتلاف وقت و نیروی جوانی چه اصلاحاتی باید در این قانون اعمال شود آن هم در شرایطی که حدود سه میلیون سرباز غایب داریم، یادآور شد: کسانی که تخصص دارند و تحصیلکرده و صاحب نظر هستند نه تنها برای گذراندن دوره خدمت وظیفه، عمر خود را به بطالت نمی‌گذرانند بلکه اقدامی مقدس انجام می‌دهند چرا که به نظام، اسلام و در جهت تامین امنیت کشور خدمت می‌کنند.
نیک‌زاد یادآور شد: شنیده‌ها حاکی از این است که جناب آقای سرلشکر باقری و سایر مسئولان در ستاد کل نیروهای مسلح با این موضوع موافقند، همچنین آقای دکتر قالیباف نیز اعلام موافقت کردند که کمیسیون‌ تخصصی طی نشستی مباحث را در این حوزه با ستاد کل نیروهای مسلح پیش ببرند بنابراین راه برای اعمال تغییرات باز است.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم بیان کرد: اگر این کار تخصصی انجام شود فردی که عمر خود را برای خدمت وظیفه می‌گذراند می‌تواند از این تسهیلات و تجربیاتش در جهت پیشبرد کشور استفاده کند که قطعاً اقدام مطلوبی خواهد بود./
پایان پیام

منبع: خبرگزاری آریا

کلیدواژه: نماینده مردم در مجلس مهار تورم و رشد تولید قانون جهش تولید مسکن مجلس شورای اسلامی ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران نماینده مردم اردبیل نیر و سرعین در مجلس قانون خدمت سربازی جمهوری آذربایجان کشور آذربایجان نایب رئیس مجلس نائب رئیس مجلس ارزبری ندارد ماجراجویی ها اصلاح قانون رئیس جمهور برای اجرای یادآور شد ساخت مسکن استان ها شعار سال بانک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۱۹۱۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تعیین مرزهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان و ۳ سناریوی پیش رو

با شکل گیری مذاکرات ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای مشخص شدن مرزهای مورد مناقشه، چند سناریو برای آینده قفقاز جنوبی پیش روی ماست که یکی از آنها تبدیل شدن این منطقه به پلی بین قدرتهای منطقه‌ای و جهانی است. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، از آنجایی که نظم جهانی در حال تبدیل شدن به معماری پیچیده تر با مجموعه ای از قدرت های جهانی و منطقه ای است، آینده ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی برای بازیگران داخلی و قدرت های خارجی حائز اهمیت است.

در حالی که روند طولانی و دشوار تعیین مرز بین ارمنستان و آذربایجان به عنوان یک مانع بزرگ برای عادی سازی روابط بین دو طرف بوده است، اکنون شاهد نشانه هایی از تحرکات برای شروع روند فیزیکی در جغرافیای این منطقه هستیم.

برخی استدلال می‌کنند که قفقاز جنوبی دنیای کوچک معماری گیج‌کننده کنونی قدرت جهانی است، با منافع متضاد، رقابتی و همزمان مجموعه‌ای از بازیگران منطقه‌ای و جهانی، مانند روسیه، ایران، ترکیه، ایالات متحده، رژیم اسرائیل، انگلیس، هند، پاکستان، چین، اتحادیه اروپا و تک تک اعضای اتحادیه اروپا.

کوتاه‌مدت‌ترین تهدید برای امنیت منطقه، تشدید احتمالی تهدید جدید آذربایجان علیه ارمنستان در صورت اختلاف بر سر مرزبندی جدید است که می‌تواند منجر به دخالت سایر بازیگران و شعله‌ور کردن جنگ منطقه‌ای با مشارکت مستقیم ایران، ترکیه و روسیه و دخالت غیرمستقیم رژیم اسرائیل و پاکستان، هند و فرانسه شود.

اگر این امر به واقعیت تبدیل شود، پیامدهای شدیدی برای همه کشورهای منطقه و همه قدرت‌های علاقه‌مند به یک منطقه چهارراهی باثبات قفقاز جنوبی خواهد داشت. هر کاری باید انجام شود تا آذربایجان و ارمنستان با حسن نیت به مذاکرات ادامه دهند.

پاشینیان نخست وزیر ارمنستان با درخواست باکو برای بازگرداندن چهار روستای مرزی که در زمان اتحاد جماهیر شوروی بخشی از آذربایجان بوده موافقت کرده است. این چهار روستا در سال1990 توسط نیروهای ارمنی تصرف و ساکنان آذربایجانی آن مجبور به فرار شدند.

این توافق در صورتی با توافق طرفین اجرایی شده که، روسیه نیروهای حافظ صلح را از منطقه قره باغ تخلیه و نیروهای نظامی آذربایجان جایگزین آنها خواهند شد. اهمیت مرز تعیین شده برای آذربایجان بسیار بالاست چرا که این مرز از نزدیکی خط لوله گاز اصلی روسیه عبور کرده و این منطقه دارای موقعیت نظامی مطلوبی است.

اما در خصوص تعیین مرز جدید و این توافق در آینده سناریوهای احتمالی وجود دارد که در این نوشتار به آن پرداخته شده است.

در سناریوی اول، منطقه به میدان نبرد فعال بازیگران مختلف منطقه‌ای و جهانی تبدیل می‌شود و ممکن است در نهایت تکه تکه و تقسیم شود. در این صورت ممکن است مرزهای ارمنستان و آذربایجان به خطوط گسل جدید بین قطب های جدید نظم منطقه ای و جهانی تبدیل شود که از همکاری های منطقه ای جلوگیری کرده و بر شانس ثبات و شکوفایی منطقه تأثیر منفی گذاشته و منطقه را به یک مرکز تجاری و حمل و نقل تبدیل می کند.

اگر ارمنستان در نهایت بخشی از غرب و آذربایجان با حفظ تعادل با روسیه و ایران به جهان ترک نزدیکتر شود، مرز ارمنستان و ایران به خط گسلی بین غرب و محور روسیه - ایران تبدیل خواهد شد، در حالی که ارمنستان – آذربایجان و مرزهای جدید آذربایجان خطی بین جهان غربی و غیر غربی خواهد بود.

برخی ممکن است استدلال کنند که بهترین راه حل این است که کل قفقاز جنوبی را در یک قطب از نظم نوین جهانی در حال ظهور بگنجانیم، در نتیجه یک منطقه را متحد کرده و از ایجاد هرگونه خطوط تقسیم جلوگیری می کنیم.

این سناریو کاملاً غیر واقعی است. حتی اگر ارمنستان به غرب بپیوندند که خود کاملاً چالش برانگیز به نظر می رسد، روسیه و ایران احتمالاً هر کاری را برای جلوگیری از چنین سناریویی انجام خواهند داد، زیرا نه روسیه و نه ایران خواستار قطع کامل ارتباط و تسلط بر ارمنستان نیستند. در همین حال، از آنجایی که آذربایجان بر سیاست خارجی خود بر توسعه همکاری با کشورهای ترک تاکید بیشتری دارد، تصور پیوستن آذربایجان به اتحادیه اروپا، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و یا غرب چالش برانگیز است.

سناریوی دوم، آینده ای جایگزین برای قفقاز جنوبی وجود دارد تا از تبدیل شدن به یک منطقه تکه تکه شده تحت تأثیر قدرت های رقیب خودداری کند. در این آینده، این منطقه به پلی برای بازیگران منطقه ای و جهانی تبدیل خواهد شد و پتانسیل خود را برای خدمت به عنوان یک مرکز ترانزیت و لجستیک برای اروپا، روسیه، خاورمیانه، هند و چین به طور کامل درک خواهد کرد.

در این سناریو، منطقه بخشی (به طور کامل یا جزئی) از هیچ قدرت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی در حال ظهور در جهان پسا تک قطبی نخواهد بود. این سناریو نه تنها منطقه را به یک هاب ترانزیتی و لجستیکی، بلکه به یک پلتفرم مناسب برای گفتگوهای بازیگران جهانی و منطقه ای، از جمله ایالات متحده – روسیه، ایالات متحده – ایران، اتحادیه اروپا – روسیه، تبدیل خواهد کرد.

این سناریو عاملیت کشورهای منطقه را افزایش می دهد و آنها ظرفیت و توانایی تأثیرگذاری بر تحولات قفقاز جنوبی را خواهند داشت و در مورد آینده خود اظهار نظر می کنند.

شرط اجباری تحقق سناریوی دوم، آغاز گفت‌وگو و همکاری بین هر 3 کشور منطقه است و به عنوان اولین گام در این مسیر، کشورها باید قوانین بین‌المللی از جمله عدم توسل به زور را بپذیرند و به آن پایبند باشند.

پس از بیش از 30 سال درگیری و جنگ، این سناریو ممکن است غیر واقعی به نظر برسد. با این حال، این تنها گزینه برای تأمین آینده ای امن، باثبات و مرفه برای منطقه و مردم آن است.

اولین گام برای تحقق این سناریو می‌تواند راه‌اندازی بسترهای کارشناسی منطقه‌ای برای گفتگو و مناظره با استفاده از جعبه ابزار دیپلماسی باشد. سپس ایده‌ها و پیشنهادات تدوین‌شده و مورد توافق در آن پلتفرم‌ها می‌تواند به مقامات مربوطه در منطقه و فراتر از آن از جمله روسیه، ایران، ترکیه، اتحادیه اروپا و آمریکا ارائه شود.

در حالت ایده آل، آذربایجان و ترکیه می توانند رقابت را در جهت تعامل سازنده هدایت کنند. از طریق فرمت 3+3، آذربایجان قصد دارد این رقابت را به سمت مسیری سازنده‌تر هدایت کند، آشتی منافع را تقویت کند و بحث‌های آزاد را در مورد همه مسائل منطقه‌ای که همه کشورهای منطقه را درگیر می‌کند، تسهیل کند.

شایان ذکر است، امضای معاهده صلح با آذربایجان فرصتی را برای ارمنستان و غرب فراهم می کند تا به طور مؤثری از نفوذ روسیه بر ارمنستان بکاهند. با این حال، به عنوان دموکراسی های انتخاباتی، این کشورهای غربی همچنان با چالش برآوردن خواسته های لابی ارمنی مواجه هستند. پیام صریح آذربایجان به غرب این است که نمی تواند هر دو طرف را داشته باشد. به عبارت دیگر، نمی‌تواند با لابی ارمنی مماشات کند و با وادار کردن آذربایجان به مصالحه بر سر منافع خود، به پیمان صلح دست یابد.

آذربایجان به عنوان تنها کشوری که بین روسیه و ایران واقع شده است، موقعیت منحصر به فردی دارد که هر دو جزو تحریم‌شده‌ترین کشورهای جهان توسط ایالات متحده و غرب به طور گسترده‌ هستند.

فاصله باکو تا مرز روسیه فقط 200 کیلومتر و در جهت مخالف تا مرز ایران 282 کیلومتر است.آذربایجان را می توان به طور استعاری به قلعه ای مستحکم تشبیه کرد که بر فراز تپه ای قرار گرفته و تحت تأثیر و فشار همسایگان قدرتمند خود قرار دارد. این موضع قدرت‌های غیرمنطقه‌ای را نیز به این فکر می‌اندازد که باید از خاک آذربایجان به عنوان پل ارتباطی علیه همسایگان خود استفاده کنند. بنابراین، یافتن توازن ظریف و خنثی کردن فشارهای همسایگان قدرتمند و قدرت های بیرونی بدون خطر رویارویی مستقیم با قدرت های منطقه ای و جهانی بسیار دشوار است.

این استراتژی بر اساس مجموعه ای از اصول با هدف معرفی آذربایجان به عنوان یک بازیگر قابل پیش بینی و قابل اعتماد در چشم قدرت های منطقه ای و جهانی است و سیاست های آذربایجان در خصوص تحولات در منطقه را چنین می توان بیان کرد:

همکاری آذربایجان با هیچ کشوری علیه کشور ثالث به ویژه کشورهای همسایه نبوده و نخواهد بود.همانطور که رئیس جمهور الهام علی اف تاکید کرد، خاک آذربایجان به عنوان میدان جنگ برای قدرت های منطقه ای و جهانی نخواهد بود. آذربایجان اجازه چنین استفاده ای را نخواهد داد.آذربایجان متعهد است که از تبدیل شدن قلمرو خود به پل ارتباطی قدرت های خارج از منطقه جلوگیری کند. آذربایجان از مداخله در انتخاب های سیاست خارجی همسایگان خود خودداری می کند، مگر اینکه این انتخاب ها تهدیدی مستقیم برای منافع ملی کشور باشد.حداقل انتظاراتی که روسیه از کشورهای پس از فروپاشی شوروی دارد، برای اینکه به عنوان یک تهدید تلقی نشود، شامل خودداری از مشارکت فعال در پروژه های ژئوپلیتیکی است که توسط غرب برای مقابله یا مهار روسیه تنظیم شده است. اساساً این به معنای نشان دادن عدم تمایل به پیوستن به ناتو یا ورود به اتحادیه گمرکی با اتحادیه اروپا است. با این حال، وسعت فضای موجود آذربایجان برای انجام یک سیاست خارجی مستقل قابل توجه است و دقیق تر است که آن را متعادل توصیف کنیم، به ویژه وقتی که از دریچه واقع گرایانه به آن نگاه کنیم. زیرا سیاست خارجی آذربایجان کاملاً واقع بینانه است.بر خلاف اتهامات باندبازی، آذربایجان با امضای توافقنامه همکاری استراتژیک و حمایت متقابل آذربایجان و ترکیه، اتحاد نظامی و سیاسی خود با ترکیه را مستحکم کرده است. این توافقنامه که توسط پارلمان های هر دو کشور به تصویب رسیده است، آنها را به عنوان متحدان نظامی و سیاسی معرفی می کند و مشارکت استراتژیک را به نمایش می گذارد که این امر موجب تقویت هژمونی ترکیه در منطقه خواهد شد. البته لازم است به اقداماتی که آذربایجان به ضرر منافع استراتژیک روسیه تلقی می شود اشاره ای داشته باشیم، این اقدامات شامل ایجاد خطوط لوله نفت و گاز است که روسیه را دور می زند. حمایت آذربایجان از گرجستان، به ویژه در سال های 2007 و 2008، کمک به امنیت انرژی گرجستان، توسعه زیرساخت های حمل و نقل که روسیه را دور می زند، ایفای نقش کلیدی در ادغام کشورهای ترک و حمایت آذربایجان از اوکراین پس از حمله روسیه در سال 2022 اشاره کرد.

در نهایت ذکر این مسئله که ایجاد مرز بندی جدید میان آذربایجان و ارمنستان همانطور که می تواند ایجاد کننده صلح و امنیت در منطقه باشد در مقابل با کوچکترین اشتباه در سیاست خارجی هر یک از طرفین دربردارنده و تشدید کننده تنش در منطقه خواهد بود.

یادداشت: معصومه محمدی کارشناس مسائل اوراسیا

انتهای پیام/